Gravel z zawieszeniem – rewolucja czy zbędny dodatek?
Gravele full suspension wzbudzają emocje. Jedni widzą w nich przyszłość kolarstwa przygodowego, inni uważają za niepotrzebną komplikację. Trek postanowił odpowiedzieć na te wątpliwości w sposób, który trudno podważyć – twardymi danymi z laboratorium.
Model CheckOUT nie powstał na podstawie intuicji projektantów. Za jego konstrukcją stoją ponad dziesięć lat badań działu Trek Performance Research, zaawansowane pomiary biomechaniczne i szczegółowa analiza interakcji rowerzysty z rowerem w trudnym terenie.
Jak Trek badał komfort i wydajność?
Inżynierowie Treka przeprowadzili serię testów porównawczych między CheckOUT a sztywnym gravelem Checkpoint SL na specjalnej bieżni z nierówną nawierzchnią. Testy odbywały się przy pięciu różnych prędkościach – od 9,7 do 29 km/h – symulując realne warunki jazdy po szutrze i wyboistych drogach.
Do pomiarów wykorzystano trzy główne narzędzia. Optyczna rejestracja ruchu 3D (OptiTrack) śledziła zachowanie ramy i rowerzysty. Specjalne czujniki siły zamontowane w siodełku i kierownicy mierzyły rzeczywiste obciążenia przenoszone na ciało. Ergospirometr VO2 Master rejestrował parametry fizjologiczne, w tym zużycie tlenu i wentylację płuc.
Redukcja wibracji – twarde liczby
Wyniki testów wykazały znaczącą przewagę zawieszenia CheckOUT nad sztywną konstrukcją.
Całkowita energia wibracji docierająca do rowerzysty spadła o 41,5%. To pomiar łączący dane z siodełka i kierownicy przy wszystkich testowanych prędkościach. Co istotne, korzyść z zawieszenia znacznie przekraczała efekt samego zastosowania większych opon.
Ruch w osi pionowej przy suporcie zmniejszył się o 37-40% w zależności od rozmiaru opon. Oznacza to, że rama CheckOUT znacznie lepiej izoluje rowerzystę od nierówności terenu.
Zmienność odległości między siodełkiem a kością krzyżową rowerzysty spadła o 27-32%. W praktyce przekłada się to na bardziej stabilną pozycję na rowerze – mniej podskakiwania, unoszenia się i odbijania od siodełka.
Stabilniejsze prowadzenie
Jednym z najciekawszych wniosków z badań jest wpływ zawieszenia na kontrolę nad rowerem. Zmienność kąta skrętu kierownicy zmniejszyła się o 16-23% w porównaniu ze sztywnym gravelem.
Mniejsza liczba korekt podczas jazdy oznacza pewniejsze prowadzenie. Rowerzysta nie musi nieustannie walczyć z odbijającym się od nierówności przednim kołem. To szczególnie istotne na długich dystansach, gdzie zmęczenie rąk i ramion znacząco wpływa na bezpieczeństwo i komfort jazdy.
Mniej zmęczenia – więcej kilometrów
Najbardziej przekonujący argument za zawieszeniem pochodzi z pomiarów fizjologicznych. Testy z ergospirometrem wykazały 7,3% redukcję wentylacji podczas jazdy po wymagającej nawierzchni.
Dlaczego to ważne? Gdy rowerzysta jedzie po trudnym terenie na sztywnym rowerze, jego ciało pracuje jak dodatkowe zawieszenie. Mięśnie rąk, ramion i tułowia nieustannie amortyzują wstrząsy. Ta praca wymaga energii, która nie trafia w pedały.
Podczas testów rowerzysty zgłaszali uczucie „pieczenia” w ramionach po przejazdach na sztywnym gravelu. To charakterystyczny objaw glikolizy – procesu, w którym mięśnie spalają glukozę pod obciążeniem. Zwiększone zużycie tlenu i podwyższona wentylacja to mierzalne skutki tego wysiłku.
CheckOUT przejmuje część tej pracy. Przy tej samej mocy na pedałach rowerzysta może jechać dłużej, zanim poczuje zmęczenie.
Nauka o pochłanianiu energii
Trek poszedł w badaniach jeszcze dalej, analizując przepływ energii wibracji do ciała rowerzysty za pomocą zaawansowanej analizy widmowej (CPSD – Cross Power Spectral Density).
Metoda ta pozwala rozdzielić energię pochłanianą przez ciało (powodującą zmęczenie i obciążenie tkanek) od energii zwracanej do roweru (związanej z podskakiwaniem i dyskomfortem). Co ciekawe, większość energii wibracji odpowiada naturalnym częstotliwościom rezonansowym ciała ludzkiego w pozycji siedzącej.
CheckOUT wykazuje znaczną redukcję w obu kategoriach, co potwierdza zarówno mniejsze zmęczenie, jak i wyższy komfort jazdy.
CheckOUT w Fabryce Rowerów
Wojtek już testuje nasz egzemplarz CheckOUT. Przy okazji warto wspomnieć, że w Fabryce Rowerów eksperymentowaliśmy z podobnym konceptem kilka lat temu, przerabiając Super Calibry na gravelowe fulle. Teraz Trek oficjalnie potwierdza to, co wtedy intuicyjnie czuliśmy – zawieszenie w gravelu ma sens.
Model dostępny jest w dwóch wersjach. CheckOUT SL 7 AXS z napędem SRAM Force, kołami karbonowymi Bontrager Aeolus Pro 3V i bezprzewodową sztycą regulowaną. CheckOUT SL 5 z osprzętem Shimano GRX stanowi bardziej przystępną opcję wejścia w świat gravelowego zawieszenia.
Dla kogo ten rower?
Dane z badań Trek sugerują, że największe korzyści z zawieszenia odniosą osoby jeżdżące po zróżnicowanym terenie – mieszance asfaltu, szutru i singli. Uczestnicy ultra-maratonów, miłośnicy bikepacking i wszyscy, dla których komfort na długich dystansach ma kluczowe znaczenie.
Czy to przyszłość gravelu? Czas pokaże. Jedno jest pewne – Trek przedstawił przekonujące argumenty poparte konkretnymi pomiarami.
Przekonaj się sam
Suche liczby to jedno, własne odczucia to drugie. Zapraszamy do Fabryki Rowerów na jazdę próbną. Jako autoryzowany dealer Trek możemy zapewnić profesjonalne doradztwo i pełen bikefitting z fizjoterapeutą w cenie roweru.
